Het is niet de eerste keer dat zij het over haar leidinggevende heeft. De onderlinge band is niet je-van-het. Nooit geweest ook. Ze werken al lang samen en solliciteerden een jaar geleden beiden op dezelfde baan. De rest is geschiedenis. Zij ontvangt de kritiek, de persoon die de baan kreeg, geeft het. De ‘Ik verander graag de ander strategie, ligt op de loer.
“Ik klap dicht als ik op die manier kritiek krijg. En daarna lukt het mij niet meer om nog te voldoen aan haar eisen”.
Welke vraag zal ik stel stellen?
- Kun je een voorbeeld geven van kritiek die je onlangs kreeg?
- Als je ‘die manier’ zegt, wat bedoel je daar dan mee?
- Welke eisen worden er allemaal gesteld en door wie?
- Wat voel je in jouw lijf op het moment dat je dichtklapt?
- Wat gebeurt er in jouw lijf nét voordat je dichtklapt?
Ik besluit te wachten met vragen en kijk naar haar zonder iets te zeggen. En dan gebeurt het: na een halve minuut stilte, brandt ze los. Ik laat het gebeuren, benieuwd naar wat er komen gaat.
“Zij neemt nooit echt de tijd voor iemand. Zij gaat alleen maar voor de status. Zij rondt geen project op tijd af. Zij weet mij echt iedere keer op de kast te jagen. Zij kan die baan eigenlijk helemaal niet aan. Zij, zij, zij…”
Openheid geeft inzicht
Ik ben positief gestemd over de start van het gesprek, waarin zij aangeeft dat de kritiek die zij krijgt van haar leidinggevende effect op haar heeft. Zo’n open en kwetsbare houding, biedt kansen tot inzicht en daarmee persoonlijke en zakelijke groei. Mijn hart maakt een sprongetje. Voor haar.
Het gesprek krijgt een andere wending na haar strenge wijsvinger richting de leidinggevende. Zij trekt de ‘Ik verander graag de ander strategie’ uit de kast. Een nieuwe vorm van openheid, die even welkom is. Want wat laat zich zien?
De ‘Ik verander graag de ander strategie’
In mijn boek ‘De Tussentijd – route naar verbindend leiderschap’ (2010) schrijf ik voor het eerst over de ‘Ik verander graag de ander strategie’. Deze strategie bestaat uit de schuld van jouw eigen ongenoegen over het leven te verleggen naar een ander. Zo ligt de situatie, de relatie, de resultaten, de slecht afgesloten contracten, jouw matige gezondheid, de financiële ellende, het lekkende dak, de aangebrande pannenkoek of de lastige band met je ouders niet aan jou.
Ah, dus je geeft de ander de schuld? Is dat het?
Nee, hier begint het pas.
Nadat je de schuld naar ander hebt geschoven, ga je door. Met manipuleren. Want laat jij nou dé oplossing hebben voor alle problemen. Het enige dat nog nodig is, is dat de ander verandert. Voilà, dat ziet er ongeveer zo uit:

Projectie
Wat je ziet gebeuren, noemen we projectie. Dat houdt in dat je jouw eigen eigenschappen of emoties, ontkent, verbergt of verdringt, door ze toe te schrijven aan een ander. Jouw eigen kwetsing en de daarmee gepaard gaande pijn, gaan je liever uit de weg. Ons ego regelt dat heel slim door andere mensen te gebruiken als bord waar je al jouw shit oplegt, zodat je het zelf niet op hoeft te eten.

Best handig. Projecteren is voor velen dan ook hét afweermechanisme om niet te hoeven voelen wat er speelt.
Voor de ontvanger van projecties kan het moeten aanhoren ervan, passen bij een gebrekkig gevoel van eigenwaarde. ‘Zie je wel, aan mij deugt ook niks’. Duizenden relaties houden elkaar op deze manier van de straat, maar weet, deze strategie belemmert jouw groei en wel om drie redenen.
Reden 1: Je wint er niets mee
Het ego zal hier anders over denken. De winst is namelijk dat je kunt blijven doen wat je altijd al deed. En dat is voor het ego erg comfortabel. Of je nu de gever of de ontvanger van de strategie bent, dat maakt niet uit. Het kan een verbond voor het leven zijn.
Echter door gebrek aan zelfreflectie en de wil in beweging te komen, verharden relaties en blijft de interactie gestoeld op een gevecht. Er is geen winst te behalen. Er zijn vooral verliezers.
Reden 2: Je maakt kapot
Het venijn van de ‘Ik verander graag de ander strategie’ zit hem in de staart. In dit geval het tweede deel van de strategie: de oplossing voor mijn issues, ligt bij jou. JIJ moet veranderen, zodat ik mij prettiger voel. En daarmee maak je de ander kapot.
Kapot?
Ja, kapot. Doordat de schuld verschoven wordt, is de communicatie niet meer zuiver. Om daarna ook nog eens de ander aan te zetten tot veranderen, betekent dat de ander niet goed is, zoals de ander is. En dat resulteert in een gevoel van afwijzing, waardoor we ons onveilig gaan voelen: niet goed genoeg, klein, niet van belang.
En dat terwijl er in de kern sprake is van zelfafwijzing van de persoon die de strategie toepast. Een handig staaltje omkeren.
Reden 3: Je verzwakt
Je hebt dan ook een knappe kop, als je de ‘Ik verander graag de ander strategie’ goed beheerst. Je moet er namelijk best slim, snel en sluw voor zijn. Overtuigend ook. Je ego is er vast blij mee als het weer even lukt. Maar het resultaat is van korte duur.
Steeds weer ben je niet tevreden genoeg. Iedere keer ben je teleurgesteld in de ander, want hoe goed de ander ook is, falen is aan de orde van de dag. En dat is logisch. De kern van het probleem ligt namelijk niet bij de ander, maar bij jezelf.
Je neemt zelf geen verantwoordelijkheid voor wat jij ervaart en voelt, en daardoor ontwikkel jij je niet. Je staat stil met verzwakking als gevolg.
Laat je toe dat anderen de ‘Ik verander graag de ander strategie’ op jou toepassen? Dan neem ook jij niet voldoende verantwoordelijkheid, onder andere voor jouw grenzen.
Kijk naar jezelf
Nadat ze klaar is met haar verhaal, vertel ik haar wat ik haar zie doen en vraag haar een vinger naar mij te wijzen. In stilte en in verbinding. Vervolgens nodig ik haar uit haar wijzende hand met haar andere hand te ondersteunen, en te ervaren wat er in haar lichaam gebeurt. Wat voel je op het moment dat jij je eigen ervaringen en emoties zelf gaat dragen?
Haar armen zakken langzaam naar haar been. Er rolt een traan over haar wang en ze veegt haar mascara weg.
“Het is de toon van mijn leidinggevende, die mij doet denken aan vroeger. Ik logeerde door omstandigheden vaak bij een tante en die was heel streng. Ik wilde niets liever dan dat zij niet boos op mij werd, dus ik deed erg mijn best het allemaal goed te doen. Maar het was niet snel goed genoeg”.
Haar lichaam spreekt en zij heelt haar hart en ziel. Mijn hart maakt weer een sprongetje. Voor haar.
Mooi verhaal, Debbie.
Zo herkenbaar.
Ik herken het hele proces van deze dame. Dank je wel voor je coaching die je mij biedt.
En ik ervaar nu met mijn nieuwe strategie: “Wat heb ik te leren van dit gevoel van ongenoegen?” Veel meer positieve interacties.
Monique
Wat fijn Monique dat je door al het nieuwe inzicht en het oefenen met jouw nieuwe strategie, kunt oogsten. Super blij voor jou. Bewust leven en werken, werkt! Tot snel weer 💫