Duurzaam conflicten oplossen: hoe dan?
Duurzaam een conflict oplossen klinkt als een advertentie waar een duurzame vliegticket wordt aangeboden. Daar vraag ik mij ook af: “Hoezo duurzaam?”
Het is eigenlijk heel simpel. De manier waarop wij je aanraden met conflicten om te gaan, heeft als effect dat de relatie die je hebt met de persoon waarmee je in conflict bent, verbetert. En dus is het duurzaam.
En ik snap je. Duurzaam een relatie opbouwen met de mensen waarmee je in conflict bent. Hoezo zou je dat doen? Nee, liever het gevecht. Denk je. Want dan houd je er misschien nog iets aan over. Je krijgt je zin, meer geld of je gelijk.
Maar het kan anders. Maar eerst een aantal voorbeelden waar het mis gaat.
Hier ligt conflict op de loer
Het is aan de orde van de dag. We verstaan elkaar niet omdat we niet echt naar elkaar luisteren. Natuurlijk, je weet dat je iemand uit moet laten praten. Maar in tijden van een conflict verandert deze vaardigheid als snel in ‘de tijd uitzitten op het moment dat de ander spreekt’. Zodra er een adempauze is bij de opponent, haken we snel in met ons eigen relaas.
Naast het niet luisteren is het niet kennen van jouw eigen triggers, een bekende valkuil om in een oeverloos conflict terecht te komen. Triggers zijn situaties, emoties of ervaringen die jou terugbrengen naar jouw vecht- of vluchtstand.
Ben je ooit opgelicht, dan staan jouw voelsprieten aan op ‘waar word ik genaaid’ op het moment dat je in een onderhandeling zit voor het kopen van een huis. Laat de makelaar, in tegenstelling tot zijn afspraak, niet snel van zich laat horen, dan is dat een trigger. Je raakt meer in de stress dan wellicht op dat moment nodig.
Ben je vroeger opgegroeid in een gezinssituatie waar er weinig aandacht voor je was, je niet begrepen werd of niet gezien, dan is het voorstelbaar dat je in een relatie als snel het gevoel hebt dat je niet genoeg aandacht krijgt, niet begrepen of niet gezien wordt. Diep van binnen vindt het deel dat tekort is gekomen, dat jij wel recht hebt op aandacht, begrip en erkenning, omdat je eerder niet hebt ervaren wanneer het genoeg is. Genoeg is dan niet snel genoeg.
Belandde je net als ik een aantal keer in een natuurramp, zoals de tsunami in 2004, dan sta je bij de minste of geringste weersverandering op alert en gaat je hart harder bonken. Ook al is er niets ernstigs, het autonome zenuwstelsel weet dat (nog) niet.
Vechten & vluchten als overleving
Ken je je triggers, dan weet je waar jouw gedrag vandaan komt. Ken je je triggers niet, dan beland je voordat je het weet in de overleefstand met als gevolg dat je geen regie meer hebt over jouw reactie. De lelijke woorden die dienen je te verdedigen m.o.e.t.e.n eruit of je m.o.e.t wegvluchten van de situatie. Er is geen keuze, en zo ben je overgeleverd aan de conflictgoden met vechten en vluchten als basishouding.
Vast herkenbaar. En ook heel begrijpelijk. Want wat er namelijk aan de hand is, is dat jouw autonome zenuwstelsel een bedreiging waarneemt in de vorm van het conflict. Jouw belangen worden niet behartigd, er is een herinnering aan een situatie die slecht afliep en het voelt onveilig. De pijn die je eerder hebt ervaren, wordt aangeraakt, waardoor jouw autonome zenuwstelsel binnen de kortste keren overgaat op vechten en/of vluchten. Alsof er een beer voor je neus staat, wat natuurlijk niet zo is.
Duurzaam conflicten oplossen doe je zo
Door je meer bewust te zijn van wat er binnen het conflict in jou triggert, kun je een opening bieden naar meer gezamenlijkheid. Hoe? Door dat wat je triggert te delen met de ander. Het liefst zo snel mogelijk, zodat de ander weet wat er in jou omgaat.
Zo ben ik in de tijd dat ik mijn bedrijf De Tussentijd leidde, regelmatig in de please-stand terecht gekomen op het moment dat ik collega professionals inzette voor intensieve leer- en verandertrajecten binnen organisaties. In de hoogtijdagen had ik zomaar 35 externe professionals voor De Tussentijd aan het werk. De afspraken die we maakte, werden lang niet altijd nagekomen en dat heeft meer pijn gedaan dan ik toen doorhad. Ik vond het maar wat lastig om dat goed bespreekbaar te maken.
Op het moment dat ik nu samenwerk, besteed ik daarom meer aandacht aan verwachtingmanagement. En dan nog gaat het wel eens een kant op die ik niet verwachtte. Juist dan deel ik dat ik zelf kwetsbaar ben in dit soort situaties en dat ik het nodig heb goed af te stemmen. Omdat ik het bespreekbaar maak én ik ook vertel waarom het voor mij lastig is, komen we sneller dichter bij elkaar. Ik vertrouw er daarbij op dat de ander onze samenwerking even belangrijk vindt, als ikzelf.
Kan het dan altijd, kwetsbaar zijn?
Ik heb genoeg meegemaakt om te weten dat sommigen misbruik maken van jouw openheid. Dus, nee! Je kunt niet overal duurzaam conflicten oplossen door jezelf open te stellen.
Maar weet, dat waar het wel kan, de wereld een stukje mooier wordt. Juist door te delen waar je kwetsbaar bent, open je deuren naar verbinding. En deze verbinding, vanuit de veiligheid en het vertrouwen dat we in onszelf gaan leren ervaren, zorgt voor een opening in het oplossen van het conflict. Laat vooral jouw ervaring met deze nieuwe benadering van het duurzaam oplossen van conflict hieronder aan ons weten. We zijn reuze benieuwd of het ook voor jou werkt, of juist niet.
Zelfkennis is key
Wil je meer inzicht in welke triggers er bij jou steeds weer voor zorgen dat je in conflict komt met jezelf en/of anderen? Tijdens onze intervisiesessies of individuele coaching leer je er alles over.
Een gratis kennismakigsgesprek om te onderzoeken welke vraag je hebt en welke leermethode het beste bij jou past, regel je hier voor jezelf.
Wil je mijn boek ‘Failliet zo gek nog niet‘ liever hardcopy ontvangen? Laat dan even een bericht achter. Je krijgt het boek van mij cadeau en ik reken alleen de verzendkosten).
